Aslıhan Güçlü & Mehmet Ali Kılıç
KLİŞE KENT ANLATILARI
Küresel çaptaki bir salgının sonucunda seyahat etmenin zorlaştığı bir dönemde yaptığımız bu çalışma, tarihsel ve kültürel çeşitliliği ile bilinen İzmir ve Şanlıurfa’nın kent klişelerine odaklanıyor. Fiziksel olarak bulunamadığımız kentlerimizi birbirimize anlatırken belli başlı klişelere odaklandığımızı fark etmemizle şekillenen proje, bir yandan bilinçli bir politika olarak sürekli tarihsel ve kültürel çeşitliliği vurgulanan iki kentin politik, kültürel ve fiziksel olarak geçirdiği değişime dikkat çekerken diğer yandan ekonomik bir girdi olarak turizmin bu değişimdeki rolünü sorgulamayı amaçlıyor.
İzmir ve Şanlıurfa’ya özgü imajların ve kültürel ikonların klişeleşmiş öğelere dönüştürülmesi ve bütün bir kent tanıtımının bu klişeler üzerine dayandırılması, bizim projemizin de ana eksenini oluşturuyor. İzmir dendiğinde akla ilk olarak boyoz, söğüş, Kordon, Asansör, arkeolojik miras veya çağdaş cumhuriyet değerlerinin; Şanlıurfa dendiğinde de çiğ köfte, patlıcan kebabı, mor eşarp, Balıklıgöl, dinî mekânlar veya son dönemde ağırlıkla olduğu gibi Göbeklitepe’nin gelmesi, bilinçli olarak estetize edilen anlayışın bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor. Çünkü sosyal, etnik veya kültürel gruplar arasındaki temel farkların önemsizleştiği postmodernist kültürel çoğulculuk, kentlerin küresel ürünlerini veya mekânlarını pazarlamaya uygun birer markaya çevirirken, kültürel dönüşüm kapitalizmin belirli çıkar ve amaçlarına hizmet eder bir hal alıyor.
Biz de bu noktadan yola çıkarak İzmir’de Kemeraltı, Konak Meydanı, Kültürpark, Alsancak ve Karataş, Şanlıurfa’da ise Balıklıgöl, İpekyolu, Bağlarbaşı, Haşimiye Meydanı ve Haleplibahçe gibi kültürel dönüşümün en hızlı algılandığı popüler turistik ve simgesel mekânlar ağırlıklı olarak yaptığımız çalışmada kültürel ikonlar, yerel yeme içme alışkanlıkları, kent simgeleri, hediyelik eşyalar ve turist davranışlarını klişe haline getiren estetik anlayışını bir yandan tekrar ederken bir yandan da onu eleştirel bir dille ele almaya çalıştık.
PROJE EKİBİ: ASLIHAN GÜÇLÜ (İZMİR) & MEHMET ALİ KILIÇ (ŞANLIURFA)
